Văn Thánh Huế – Nơi lưu giữ các bậc kì tài triều Nguyễn

Di tích Văn Thánh Huế (hay còn gọi là Văn Thánh Miếu) là công trình có tuổi đời hơn 200 năm, đóng vai trò đặc biệt trong Quần thể di tích cố đô Huế. Nơi đây đang thờ tự các bậc tiên thánh, tiên hiền Nho học và các bậc hiền tài của đất nước. Ngày nay, Văn Thánh một trong những điểm tham quan được đông đảo du khách quan tâm khi đến với Huế. Ở bài viết hôm nay, cùng Tam Giang Lagoon tìm hiểu về địa danh này nhé!

1. Văn Thánh Huế ở đâu?

Văn Thánh Huế còn được biết đến với nhiều tên gọi khác như: Văn Miếu Huế, Văn Thánh Miếu Huế, Văn Miếu Huế, Thánh Miếu, Tiên Sư Miếu,… Đây là công trình được xây dựng để thờ Khổng Tử, có ý nghĩa to lớn đối với các danh sĩ năm xưa.

Di tích Văn Miếu Huế nằm tại số 72, đường Văn Thánh, Phường Hương Hồ, TP.Huế. Đây là một trong những công trình tiêu biểu, có giá trị văn hóa, kiến trúc nổi bật dưới thời nhà Nguyễn.

Văn Thánh Huế tọa lạc trên ngọn đồi thấp, quay mặt về hướng Nam, nhìn ra dòng sông Hương thơ mộng. Phía sau là làng quê với đồi núi trùng điệp, nơi đây sở hữu phong cảnh hữu tình, vừa tráng lệ lại cổ kính nên thu hút đông đảo du khách ghé thăm.

2. Hướng dẫn di chuyển đến Văn Thánh Huế

Đoạn đường từ trung tâm thành phố Huế đến với nơi này rất dễ dàng và thuận tiện. Để giúp bạn di chuyển đến nơi này một cách nhanh chóng và đơn giản nhất, Tam Giang Lagoon gợi ý cho bạn cung đường đi đến Văn Thánh Huế như sau nhé:

Xuất phát từ trung tâm Thành Phố Huế, bạn đi theo hướng đường Lê Duẩn, sau đó đi thẳng dọc theo đường Kim Long hướng đến Chùa Thiên Mụ và đi thẳng thêm 1km nữa là đến Văn Thánh Huế nhé.

3. Khám phá Văn Thánh Huế

3.1 Lịch sử ra đời

Theo thuyết minh Văn Thánh Huế, trong thời kỳ các vị vua thời Nguyễn mở mang, xây dựng bờ cõi, khai phá phương Nam thì Văn Miếu đầu tiên đã được xây dựng ở làng Triều Sơn. Tới năm 1770 (triều Nguyễn Phúc Khoát) thì Văn Miếu được dời đến xã Long Hồ và được biết tới là Văn Miếu của Đàng Trong.

Về sau, khi triều đại nhà Nguyễn xây dựng cơ đồ, Văn Thánh Huế chính thức được cho xây dựng trên đường Văn Thánh cho đến hiện tại. Văn Miếu cũ ở xã Long Hồ vẫn được giữ lại để thờ Khải Thánh Từ – nơi thờ cha mẹ Khổng Tử.

Ngoài việc được xây dựng làm nơi thờ Khổng Tử thì Văn Thánh Miếu Huế còn là nơi thờ Mạnh Tử, Nhan Tử, Tăng Tử, Tư Tử, Thập Nhị Triết và các bậc thánh hiền có công trong việc xây dựng, phát triển đạo Nho. Bạn sẽ bắt gặp những bia tiến sĩ trên lưng rùa với hơn 30 cái tên của những bậc hiền tài của đất nước ngay tại đây như Huỳnh Thúc Kháng, Phan Đình Phùng, Nguyễn Thượng Hiền, Tống Duy Tân…

Từ khi thành lập tới nay, Văn Thánh Huế đã trải qua nhiều lần tu sửa, xây dựng thêm các công trình phụ,… vào các năm 1818, 1822, 1895 và 1903. Vào năm 1947, khi thực dân Pháp xâm lược nước ta, chúng đã tàn phá nơi này, khiến nhiều công trình bị hư hại nặng nề. Sau đó, Văn Miếu Huế có một khoảng thời gian dài bị “lãng quên”. Một vài năm trở lại đây, có nhiều du khách đã ghé thăm nơi đây và góp phần đưa Thánh Miếu trở thành một điểm đến không thể bỏ qua trên bản đồ du lịch Huế.

3.2 Tìm hiểu nét kiến trúc độc đáo của Văn Thánh Huế

Mặc dù so với khi vừa thành lập thì Văn Miếu Huế bị tàn phá nặng nề, chỉ còn lại một vài công trình kiến trúc tiêu biểu. Nhưng cũng chính bởi nét hoang sơ này đã thu hút rất nhiều khách du lịch trong và ngoài nước.

Phía trước sân miếu, bạn sẽ bắt gặp những bia rùa, nơi được khắc tên tuổi của những người thi đỗ tiến sĩ thời xưa. Phía cuối hai dãy, bạn sẽ bắt gặp 2 nhà bia đá có ý nghĩa to lớn. Đó là bia của Thánh Tổ Nhân Hoàng Đế (tức vua Minh Mạng) viết về việc Thái Giám không được liệt vào hạng quan lại. Nhà bia còn lại là của Hiến Tổ Chương Hoàng Đế (tức vua Thiệu Trị) nói về việc họ hàng bên ngoại của nhà Vua sẽ không được tham gia vào việc chính quyền. Các bia đá này đều được chính quyền địa phương nơi đây dựng lại ngay ngắn và làm mái hiên che chắn.

Bia đá của các tiến sĩ triều Nguyễn vẫn còn được lưu giữ tại Văn Miếu

Cổng Đại Thành Môn là công trình kiến trúc còn sót lại mà vẫn giữ nguyên được nét nổi bật của kiến trúc cung đình ngày xưa. Cổng được xây dựng hoành tráng và nổi bật, thể hiện sự khéo léo và tài tình của người xây dựng. Trải qua bao biến bố, Đại Thành Môn vẫn đứng vững hiên ngang, mang đậm dấu ấn của thời gian với những bức tường bám đầy rêu xanh. Song đây vẫn là một công trình có ý nghĩa đặc biệt với cố đô Huế.

Cổng Đại Thành Môn mang đậm nét cổ kính và dấu ấn thời gian qua năm tháng 

Từ cổng Đại Thành Môn nhìn vào bên trong, ngay chính giữa là ngôi điện thờ Khổng Tử với tên gọi là Đại Thành Điện. Nơi này được xây dựng trên nền cao có chiều dài khoảng 32m và chiều rộng 25m. Thiết kế của ngôi điện đậm chất kiến trúc truyền thống trùng thiềm điệp ốc của Huế. Ở hai bên là hai ngôi nhà bảy gian đối diện nhau, gọi là Đông Vu và Tây Vu. Tuy nhiên, nơi này đã bị tàn phá nặng nề.

Ngoài ra, bên Đại Thành Môn và 32 bia đá tiến sĩ thì còn sót lại Linh Tinh Môn. Cửa Linh Tinh Môn hướng ra dòng Hương giang thơ mộng. Nơi này được thiết kế bao gồm 4 trụ được xây bằng gạch, phía trên được trang trí pháp lam vô cùng nổi bật. Tấm biển phía giữa với dòng chữ Đạo Tại Lưỡng Gian (có nghĩa là đạo giữa trời đất), mặt bên trong có 4 chữ Trác Việt Thiên Cổ (có nghĩa là vượt cao ngàn xưa).

Cổng Linh Tinh Môn được xây theo hướng nhìn ra dòng sông Hương thơ mộng 

4. Những lưu ý khi tham quan Văn Thánh Huế

Văn Thánh Huế là một địa danh ghi đậm dấu ấn lịch sử cố đô nên khi tham quan tại nơi này, bạn nên lưu ý một vài điểm dưới đây nhé:

• Văn Thánh tuy là địa điểm gần như bị bỏ hoang nhưng khi ghé đến đây, bạn tuyệt đối không được có những hành động làm ảnh hưởng đến công trình kiến trúc tại nơi đây.
• Không nên khắc lên bia đá hay các công trình để làm ảnh hưởng đến tính thẩm mỹ cũng như giá trị lịch sử.
• Không được xả rác bừa bãi, có ý thức bảo vệ môi trường cảnh quan tại nơi có ý nghĩa quan trọng đối với lịch sử cố đô Huế nhé.
• Đừng quên chuẩn bị các vật dụng cá nhân như máy ảnh, điện thoại… để có những bức ảnh check-in đẹp tại Văn Miếu Huế.

Hiện nay Văn Thánh Huế là một di tích lịch sử vô cùng quý giá. Ghé thăm nơi đây sẽ giúp bạn hiểu thêm về truyền thống ưa chuộng văn tài, coi trọng trí thức và khuyến khích người hiếu học của ông cha ta từ ngàn xưa. Vậy nên nếu có dịp ghé đến Huế, bạn nhất định đừng bỏ qua địa danh này nhé!